De beste melkers van Overijssel vinden we dit jaar in Hellendoorn. De familie Raamsteeboers prijkt op plaats drie in de landelijke lijst van topmelkers. Met een goeie honderd koeien produceerden zij het afgelopen jaar 15.300 kilo melk per koe. Bijzonder: ze voeren geen brok, maar zelf ontsloten tarwe als krachtvoervervanger.
„We hebben altijd redelijk hard gemolken, dat zit in m’n bloed”, lacht Hans Raamsteeboers. „Is het topsport? Nou, je moet er wel wat voor over hebben. Eigenlijk moet je wel een klein beetje gestoord zijn, om dit uit de koeien te kunnen halen.”
De maatschap Raamsteeboers-Poorteman streeft naar een zo hoog mogelijke voerefficiëntie, legt hij uit. „Dat moet ook wel, want we zijn hier drie jaar achter elkaar verdroogd. We hebben veel voer moeten aankopen, en mest moeten afvoeren. Dan moet je wel wat overhouden, anders houdt ’t snel op.”
Zelf tarwe ontsluiten
Alle koeien krijgen hetzelfde basisrantsoen van graskuil, maïskuil en zelf ontsloten tarwe; een product dat is te vergelijken met sodagrain, aldus Hans. „Ik koop de droge tarwekorrels aan via Jaap Visser uit Engwierum; dat is lokaal geteelde tarwe van Friese akkerbouwers.”
Het ontsluiten gebeurt met natronloog. „Ik doe de tarwe in de voermengwagen, dan natronloog erbij en goed mengen. Vervolgens gaat er water bij en dan meng ik het nog een kwartier. En dan gaat het op een bult; en na drie dagen is het ontsloten.”
Tijdens het ontsluitingsproces komt er heel veel warmte vrij waardoor het vocht eruit dampt, legt hij uit. „Ik houd een product over met circa 70 procent drogestof; daarvan voer ik zeven kilo per koe per dag.”
Eiwitmengsel
Bij het rantsoen hoort ook nog een eiwitmengsel, van onder meer raapzaadschroot en diverse mineralen. Allemaal vlog-waardig, in Europa geteeld. Hiervan mengt hij elke twee weken een voorraad. Hans: „Want als je dagelijks mengt, heb je ook dagelijks kans om fouten te maken.”
Melken
De koeien worden drie keer daags gemolken. ’s Morgens staat de familie Raamsteeboers zelf in de 2 x 15 rapid exit-stal; ’s middags en ’s avonds komen er Poolse melkers via uitzendbureau Sterwerk. Al met al levert dit een productie op van ruim 15.300 kilo melk per koe, met 3,58 vet en 3,39 eiwit. Het economisch jaarresultaat komt daarmee op 3.154 euro per koe; goed voor een derde plaats.
Ondanks de hoge producties zijn de koeien niet snel versleten. De gemiddelde leeftijd ligt op 4 jaar en 10 maanden. Hans: „De koeien zijn gezond, hoor. Maar koeien steeds ouder laten worden is hier ook geen doel op zich. Ik ben best voorstander van levensduur, maar het moet niet te ver doorschieten. Want oude koeien zijn ook degenen waar je de meeste antibiotica bij gebruikt.”
Tot slot: “Als je de stikstofuitstoot wilt halveren, zijn dit soort koeien wel de meest efficiënte. Want verhoudingsgewijs geven ze meer melk bij een gelijke hoeveelheid mest. Je zou met dit soort koeien de veestapel kunnen halveren, bij een gelijkblijvende productie.”
De familie Raamsteeboers bestaat uit Hans en Dianne en hun kinderen Jesse, Mirte en Jop. In de zomer van vorig jaar zijn ze gestart met zelfzuivelen. Een deel van de melk verwerken ze tot vla, yoghurt, kefir en gepasteuriseerde melk. Daarnaast verkopen ze ook rauwe melk.
Beeld: Familie Raamsteeboers